KALITIM
Canlıların genetik özellikleri atalarında gelir. Mendel'in çalışmaları kalıtımla ilgili çalışmalara öncülük etmiştir. Renk körlüğü, hemofili, orak hücreli anemi, Down sendromu gibi hastalıkları genetik hastalıklardır. Akraba evlilikleri genetik hastalıkların ortaya çıkmasına neden olabilir.
Hücre Bölünmesi
Vücut hücreleri mitoz, eşey hücleri mayoz sonucu oluşur.
Mitoz
Ana hücreden iki yavru hücre oluşur.
Bölünme sonucu oluşan hücrelerin kromozom sayısı ana hücre ile aynıdır.
Bu hücrelerin genetik özellikleri ana hücre ile aynıdır.
Mayoz
Ana hücreden dört yavru hücre oluşur.
Ana hücrenin kromozom sayısı 2n ve bölümne sonucu oluşan hücrelerin kromozom sayısı n'dir.
Oluşan hücrelerin genetik özellikler, parça değişiminden dolayı birbirinden ve ana hücreden farklıdır.
Kromozom
Kromozomlar genetik özellikleri taşır. Kromozomlar DNA içerir. DNA genleri taşır. Genler nükleotitlerden oluşur.
DNA
Canlıların genetik özelliklerini taşıyan bir moleküldür. İkili sarmal yapıdadır. Kendini kopyalayarak çoğalır.
Nükleotit
Şeker, fosfat ve bazlardan oluşur. DNA'da bulunan bazlar adenin, timin, sitozin, guanindir.
Gen
Genetik özellikler genlerle taşınır. Genlerin taşıdığı özellikler baskın ve çekinik olabilir. Örneğin, kıvırcık saçlılık geni düz saçlılık genine baskındır. Canlıların kromozomlarında taşıdıkları genetik bilgilerin tamamına genotip, genlerin canlının dış görünüşündeki etkisine ise fenotip denir.
--------------------------------------------
Canlıların genotip ve fenotiplerinde çeşitli değişiklikler olabilir. Canlının genetik yapısında meydana gelen değişikler mutasyon, vücut yapısındaki genetik olmayan değişiklikler modifikasyon olarak adlandırılır. Canlılarda görülen mutasyon onların yaşadığı çevreye adaptasyonu üzerinde etkilidir. Adaptasyonlar ise biyolojik çeşitlilik sağlar ve evrime katkıda bulunur.
Hemofili
Sağlam dişi ----->>> x üzeri 2 x üzeri 2
Taşıyıcı dişi ----->>> x üzeri 2 x üzeri r
Hasta dişi ----->>> x üzeri r x üzeri r
Sağlam erkek ----->>> x üzeri 2 Y
Hasta erkek ----->>> x üzeri r Y
|